Ryzyko związane ze stosowaniem chemikaliów w warunkach laboratoryjnych

Przechwytywanie

Ważne jest, aby wszyscy pracownicy laboratorium rozumieli pewne podstawowe zasady toksykologii i nauczyli się rozpoznawać główne klasy toksycznych i żrących chemikaliów. W kolejnych akapitach tego poradnika podsumowano kluczowe pojęcia związane z oceną ryzyka związanego ze stosowaniem toksycznych chemikaliów w laboratorium.

Toksyczne chemikalia w laboratorium – na co trzeba być przygotowanym?

Substancje chemiczne spotykane w laboratorium mają szerokie spektrum właściwości fizycznych, chemicznych i toksykologicznych oraz skutków fizjologicznych. Ryzyko związane ze stosowaniem chemikaliów laboratoryjnych musi być dobrze zrozumiane przed ich użyciem w eksperymencie. Ryzyko skutków toksycznych jest związane zarówno z zakresem narażenia, jak i nieodłączną toksycznością substancji chemicznej.

Każda osoba, którą interesuje praca laboratorium musi zrozumieć zakres narażenia, który zależy od:

  • dawki,
  • czasu trwania,
  • częstotliwości narażenia,
  • drogi narażenia.

Narażenie nawet na duże dawki chemikaliów o niewielkiej toksyczności, takich jak bufor fosforanowy, stwarza niskie ryzyko. W przeciwieństwie do tego, nawet małe ilości chemikaliów o wysokiej naturalnej toksyczności lub korozyjności mogą powodować znaczne niekorzystne skutki. Czas trwania i częstotliwość narażenia są również krytycznymi czynnikami przy określaniu, czy substancja chemiczna wywoła szkodliwe skutki. W niektórych przypadkach jednorazowe narażenie na substancję chemiczną jest wystarczające do wywołania zatrucia. Z drugiej strony, w przypadku wielu chemikaliów wielokrotne narażenie jest wymagane w celu wywołania efektów toksycznych.

W przypadku większości substancji droga narażenia (przez skórę, oczy, przewód pokarmowy lub drogi oddechowe) jest również ważnym czynnikiem w ocenie ryzyka. W przypadku chemikaliów działających ogólnoustrojowo dawka wewnętrzna dla organu docelowego jest czynnikiem krytycznym.

Ryzyko narażenia na toksyny a praca w laboratorium

Rozważając potencjalne zagrożenia toksycznością podczas planowania eksperymentu, należy wziąć pod uwagę, że połączenie toksycznych skutków dwóch substancji może być znacznie większe niż toksyczne działanie jednej z nich samej. Ponieważ w większości reakcji chemicznych może powstać mieszanina substancji, których łączna toksyczność nigdy nie została oceniona, można założyć, że mieszaniny różnych substancji (tj. mieszaniny reakcji chemicznych) będą bardziej toksyczne niż ich najbardziej toksyczny składnik.

Ponadto reakcje chemiczne z udziałem dwóch lub więcej substancji mogą tworzyć produkty reakcji, które są znacznie bardziej toksyczne niż substraty. Taka możliwość generowania toksycznych produktów reakcji może nie być przewidziana przez pracownika laboratorium w przypadku niezamierzonego zmieszania reagentów. Na przykład, niezamierzone zmieszanie formaldehydu (powszechnie stosowanego środka utrwalającego tkanki) i chlorowodoru może spowodować powstanie bis (chlorometylo) eteru, silnego czynnika rakotwórczego dla ludzi.

Skomentuj

Twój adres email nie będzie widoczny.

*